Sneeuw, veel sneeuw.

Eergister heeft het hier heel veel gesneeuwd. Vorig jaar hebben we geleerd dat je in zo’n geval het beste tijdig kunt beginnen met sneeuwruimen. Als het laagje nog maar 5 cm is kan je het nog makkelijk met de hand schuiven. Woensdag hebben we dat dus wel drie keer gedaan. Het goedkope sneeuwschuif gereedschap van vorig jaar is inmiddels vervangen door goede spullen.

Maar nog geen machine, onze overbuurman loopt wel achter zo’n sneeuwblazer, maar hij is niet veel sneller klaar dan wij.

Al die verse sneeuw levert in ieder geval weer fraaie plaatjes op.

Isstjärnan, De IJsster

Isstjärnan, Zweeds voor “de IJsster”, is de naam van een winterfestival dat dit jaar voor de tweede maal word gehouden op het Sörälgen meer vlakbij ons huis. Ik heb het er al een keer over gehad, maar het word tijd dat ik er meer over uitleg.

Tijdens Isstjärnan dat van 15 tot 27 februari plaats vind, is er van alles te doen en te beleven. Er komen kunstenaars uit België, Spanje, Nederland en Zweden om met ijs en sneeuw te werken. De reddingsdienst komt een demonstratie geven over diverse technieken die je kunt gebruiken om te helpen bij ongevallen op het ijs. Er word een schaats baantje voor kinderen aangelegd. Er komen vliegeraars uit Nederland die, behalve het geven van demonstraties gedurende het hele festival , ook deel uit zullen maken van de eind show op de 27e februari. Gedurende het festival is er gelegenheid om aan workshops deel te nemen.

Dit jaar zijn wij met ons bedrijf Mandemekee een van de vier organisatoren van Isstjärnan. Samen met Uta Riedel van Sikfors Herrgärd, Els en Sico Dob van Hällefors Vandrarhem Älghornet, Benny Sörensen van Good4U en een heleboel vrijwilligers uit de buurt, zijn we aan het werk om het festival tot een succes te maken. Het is voor ons een geweldige kans om hier aan mee te kunnen werken. We ontmoeten weer veel nieuwe mensen en samen op het ijs bezig zijn is een mooie gelegenheid om veel Zweeds te spreken.

We zijn al weer volop bezig op het ijs. Er moet sneeuw geruimd worden en er moeten natuurlijk heel erg veel blokken ijs uit het meer gehaald worden. Daarbij is de hulp van vrijwilligers onontbeerlijk. Ze zijn in grote getalen met quads en sneeuwscooters aanwezig om de blokken ijs te transporteren en sneeuw te ruimen. Tegelijkertijd is Sörälgen een soort ontmoeting plaats aan het worden. Het hele weekend is het een komen en gaan van belangstellenden, die komen kijken hoe het er mee staat. Er waren zelfs mensen uit Örebro op visite.

Vorige week is er al een groep van bijna 40 studenten van de Chalmers University uit Gotenburg langs geweest voor een workshop, het was voor hen een geheime opdracht. Het enige dat ze wisten was dat ze buiten meubelen en verlichting moesten ontwerpen. Pas toen ze bij het meer aan kwamen bleek dat ze dat van ijs moesten maken.

Mocht je nog geen plannen hebben voor de voorjaarsvakantie, denk dan eens aan een weekje Hällefors met ons festival Isstjärnan en op de 27e de grote slotshow.

Rond diezelfde periode vind er nog een ijsfestival plaats hier vlakbij. In Grytthyttan organiseert EuropeanArtists ook een sneeuw, ijs en kunstfestival onder de naam Isflamma. Dat is dus nog een extra reden om deze kant op te komen.

Hierbij nog wat linkjes betreffende het Isstjärnan winterfestival:

En natuurlijk weer wat plaatjes.

Wolven en nog het een en ander.

Om maar meteen met het spectauclairste te beginnen, ik hoorde gister dat er wolven zijn gesignaleerd in Sikfors. Uta van Sikfords Herrgård vertelde dat iemand sporen had gevolgd. De wolvensporen liepen vanaf de overkant van het beekje tot achterin de tuin van de Herrgård.

Maar goed dat klinkt spectaculair maar wij merken er natuurlijk niet zoveel van. Voor ons is de winter vooral mooi en gelukkig nu een stuk minder koud. Het is nu overdag zelfs maar -8 graden. Vergeleken met de -24 van afgelopen weken voelt dat wel een heel stuk aangenamer. Helaas wat minder zonnig, maar ook dat heeft weer voordelen. Omdat het bewolkt en een beetje mistig is, worden de bomen en struiken met een iedere dag dikkere laag rijp bedekt. Dat ziet er sprookjesachtig mooi uit. de hele natuur is gehuld in zachte grijs tinten en alleen de rode huizen zorgen voor wat kleur accenten.

Van de week hebben we bij de Hällefors Folkhögskolan een presentatie gehouden van ons Isstjärnan ijsfestival. De studenten gaan een project doen tijdens het festival. Het was een erg inspirerend bezoek voor zowel ons, als organisatie, maar ook voor de studenten. Zij gaan op school al diverse projecten opzetten die zij straks op het ijs verder kunnen uitwerken. Kortom weer een mooi voorbeeld van het feit dat zo’n festival de hele gemeenschap inspireert. We zijn er trots op dat de Folkhögskolan met ons meedoet.

Ondertussen inspireert komende festival mij ook. Ik ben al druk aan  het experimenteren  op platen ijs. Dat is een voordeel als je hier woont. De hele tuin staat vol met diverse bakken waarin we ijsblokken en platen maken.

Winter wandelingetje

Vandaag hadden we weer mooi weer. In deze tijd van het jaar moet je het er van nemen als de zon schijnt.

Om kwart over drie is de officiële zonsondergang. Het schemert wel nog tot vier uur maar dan is het ook echt donker. Wij grepen dus de kans en hebben om 13.00  uur nog even een wandeling gemaakt.

Dat het mooi was moeten de plaatjes maar vertellen.

Paul

Wintersport vakantie in eigen land.

Inmiddels zijn de kerstdagen en oud en nieuw alweer achter de rug, dus de hoogste tijd voor een update.

12 December vertrokken wij voor een tripje naar Nederland. Dat was druk, vermoeiend en heel erg leuk. Terwijl we hier vertrokken met temperaturen boven nul eindigden we in Nederland met sneeuwstormen en zware vorst, het kan verkeren. Maar zoals gezegd het was heel fijn om weer veel familie en vrienden te zien. En voor wie mee leest;  iedereen nog eens heel erg bedankt voor alle hartelijke en lieve ontvangsten en al het lekkere eten. (you know who you are). De reis naar huis naam een dagje langer in beslag vanwege de sneeuwstormen in noordnederland en Duitsland.  Het blijft goed te merken dat we allebei weer blij waren thuis te zijn. Zweden en ons huis hier voelt wel echt als thuis dus.

Thuiskomen betekende wel meteen weer sneeuwruimen, een routine die we nog goed van vorig jaar kende. Het beste is om de sneeuw weg te hebben voordat er teveel over gereden of gelopen is. In ieder geval een goede gymnastiek oefening.

Op  2e kerstdag hadden we een vol huis met Nederlandse vrienden en onze Finse buren. Een lopend buffet lunch met voor elk wat wils. Het was gezellig.

Het is was erg koud de afgelopen dagen. Zelfs overdag af en toe meer  dan 20 graden vorst. De ijskandelaars die we maken hebben zelfs tot gevolg dat de emmers breken van de kou. Dat hebben we nog nooit mee gemaakt.

Voor oudjaar hadden we net als vorig jaar samen met onze buren Tom en Maaike de hele straat uitgenodigd voor een straatfeestje. We hadden geluk dat het een stuk minder koud was dan we de laatste dagen gewend waren. Met weinig wind en een fors vuur is -10 graden helemaal niet koud. Het was een gezellig feestje, waar vrijwel iedereen uit de straat kwam opdagen.

O ja.. allebei de vuurpijlen waren erg mooi

Verder ben ik tussen door steeds druk met Isstjärnan, een sneeuw en ijsfestival waar we aan meewerken. Ik schrijf daar binnenkort wel wat meer over maar voorlopig vind je op de website wat meer informatie en een filmpje van vorig jaar.

Hier nog wat plaatjes van de afgelopen tijd.

Paul

Kerstmarkt in Nora en een Julklapp

Julmarknad_Nora_2009 8Terwijl jullie in Nederland waarschijnlijk nog de pepernoten uit het tapijt aan het zuigen zijn, zijn we hier in Zweden alweer volop in de kerstsfeer.

Gisteren zijn we naar de kerstmarkt in Nora geweest. Nora ligt hier ongeveer 1 uur rijden vandaan en is een mooi oud stadje. Wij zijn daar van de zomer ook al geweest toen daar een grote jaarmarkt was. We verwachtte met kerst net zoiets of misschien wel groter.

Dat was dus niet zo. In eerste instantie leek het alsof er bijna geen kraampjes  waren. Gelukkig kwamen we bekenden tegen die de weg beter wisten. Het bleek dat de meeste kraampjes in hofjes achter de huizen aan de grote winkelstraat te vinden waren. Verder was het voornamelijk heel erg onzweeds druk in alle winkels. De zweden zijn dus druk bezig met het kopen van kerst kadootjes.

Julklapp

En daarmee kom ik dus op die julklapp. Een julklapp is een kerstkadootje in het Zweeds. En mijn kerst kado voor 2009 is dat ik vorige week mijn SFI proef met goed gevolg heb gedaan. Dat houd in dat ik een papiertje krijg en dat ik een beetje basis Zweeds ken. Het betekent overigens niet dat ik nu ook Zweeds spreek. Dat moet nu in de praktijk gaan komen. Ik ga in ieder geval voorlopig even niet meer naar les. Evelien heeft besloten dat ze nog wel een tijdje naar les wil en heeft daarom de test niet gedaan. Ik ben er overigens zeker van dat ze het wel gehaald zou hebben.

Paul

Een verjaardag, een premiere en de kerstman.

IMG_8666Gister hadden we een boel leuke dingen te doen . De dag begon met de verjaardag van onze buurman. We waren uitgenodigd om zijn verjaardag mee te vieren met koffie en taart in Grythyttan. Dat was leuk en gezellig. Het cafeetje waar we hadden afgesproken kende we nog uit de tijd dat we nog huizen aan het zoeken waren. Inmiddels heeft het een andere eigenaar en is het veel gezelliger en sfeervoller geworden.

Daarna terug naar Hällefors omdat er daar in de Pekås de officiële release zou plaatsvinden van een “Nostalgi DVD”. Dat  is een serie DVD’s met histories film en fotomateriaal uit bepaalde steden hier in de omgeving. Inmiddels is er al van een groot aantal plaatsen uit de buurt zo’n DVD verschenen. Enar Karlsson de maker van de de documentaires was aanwezig om de DVD van Hällefors 70-er jaren te presenteren.

En dan weer terug naar Grythyttan waar de kerstmarkt inmiddels begonnen was. En was het leuk? Ja het was leuk. Het is wel te merken dat we hier nu al wat langer wonen. De meeste kraampjes ga je herkennen van voorgaande markten. Voor ons word zo’n markt wat het voor alle andere waarschijnlijk altijd al was, een plaats waar je elkaar op een gezellig manier ontmoet. Na iedere twee stappen die je zet kom je een bekende tegen. Vaak Nederlanders, maar gelukkig ook veel Zweden waarmee we gelukkig al in staat zijn om een klein praatje te houden.

Paul

Friskis & Svettis

Sinds 3 weken ga ik naar de sportschool hier in Hällefors. Sportschool is wel een beetje een groot woord, het is de sportzaal van een school. Er zijn geen apparaten, gewichten etc. maar het is wel een fikse training.

Friskis & Svettis is een organisatie in Zweden die bestaat uit 156 non-profit sport verenigingen. Elke vereniging is verantwoordelijk voor zijn eigen financiën. De inkomsten komen uit contributies en evt. andere activiteiten zoals bv locale activiteiten. Alle binnen gekomen gelden komen tengoede aan de organisatie. De non-profit instelling is de primaire succes factor. Op dit moment zijn er ong. 480.000 leden.

We gaan met een clubje van 5 bekenden ( Maaike, Tina, Els, Anita en ik ) dus dat is op zich al gezellig. Het totale aantal sporters verschilt nogal, op dinsdag- en zondag avond is het druk ( een man of 40 ) en op de donderdag zijn er ongeveer 25 deelnemers.

We doen een combinatie van aerobics en div. krachtoefeningen . De les duurt een uur : 5-10 min. warming-up, 45 min. oefeningen en een minuut of 5 cooling down. Het tempo ligt erg hoog, je hebt niet eens tijd om water te drinken. ( als je wilt kan dat natuurlijk wel, maar de les gaat door )

Ik dacht nog dat het goed zou zijn voor m’n “integratie”, maar iedereen komt net voor aanvang binnen, er is geen pauze en iedereen gaat na de les meteen weer naar huis. Niks geen koffie of thee.

De eerste keren was het natuurlijk even wennen. De meesten kennen het programma en gaan zodra ze een nieuw muziekje horen meteen over op een andere oefening. Wij staan dan nog even in een afwachtende houding : wat gaan we nu doen. De eerste 2 lessen waren wel erg grappig, iedere keer als Maaike en ik in de gaten hadden hoe de oefeningen en pasjes precies gingen, kregen we weer een nieuw muziekje en nieuwe oefeningen en dan kregen we de slappe lach.

We gaan zeker 2 keer : dinsdag & donderdag avond. Als het even kan gaan we ook op zondagavond ( je kunt 6 avonden gaan). De dinsdagen zijn iets makkelijker en de donderdag- en zondag-avond zijn zwaar. We hebben een abonnement t/m 15 dec., daarna stoppen de lessen want dan begint de kerstvakantie van de scholen hier en is het gebouw dus dicht. Vanaf de 2e week van januari beginnen de lessen weer en dan nemen we nog 1 x een abonnement voor 3 maanden. De zomermaanden gaan we niet want dan is het ‘s avonds alweer licht en kun je buiten weer van alles doen.

De kosten zijn Sek 350,- per 3 maanden ( ong. € 34,- ). In vergelijking met Nederland is dat dus erg goedkoop. In Grythyttan is er een “echte” sportschool. Hier hebben ze meerdere apparaten en je kunt er op flexibele tijden trainen. Eigenlijk zou ik daar wel naartoe willen maar het is 24 km. rijden ( heen & terug ) en gezien de aankomende winter met de soms lastig begaanbare wegen blijven we deze maanden nog maar in Hällefors.

Oja, Friskis & Svettis is vrij vertaald zoiets als gezond & zweten.

Ev.

Vrijdagse gezelligheid

We hebben er al eerder over geschreven, het leren van een nieuwe taal in korte tijd valt ons af en toe wat tegen.

Maar soms als je er juist niet mee bezig bent blijk je al meer te weten dan je dacht. Zoiets overkwam me afgelopen vrijdag.

We kijken regelmatig naar de Zweedse televisie om onze taal wat te oefenen. Het verstaan gaat steeds beter. Eén van de nadelen van de Zweedse tv is dat er nog meer commercials zijn dan in Nederland. Dat zou nog niet zo erg zijn, als het maar verschillende commercials waren. Dat is dus niet zo. Er draaien een aantal reclames hier op de tv die we al kennen uit de tijd dat we nog niet in Zweden woonden.

Eén van de “gouwe ouwen” gaat ongeveer als volgt: Een aantal verschillende personen en groepjes personen zingen een deel van een liedje en het eindigt met een paar mensen die gezellig samen op de bank chips zitten te eten. Van het refrein verstond ik nooit veel meer dan “lalala dags för fredags ussssssssss”

Tijdens de tv commercials zit ik meestal iets anders te doen en zeker zo’n deuntje komt alleen nog maar ergens in m’n onderbewustzijn binnen.

Laatst kwam ie weer voorbij, ik zat ondertussen email te checken en opeens hoorde ik de hele regel. “Det är slut på veckan, det är dags för fredagsmys.” (Het is het eind van de week, het is tijd voor vrijdagse gezelligheid)

Ussssssss was dus “mys”, gezelligheid. Blijkbaar had ik dat woord mys ooit al eens geleerd maar ik was me niet bewust dat ik het wist.

Dat was weer zo’n moment dat vreemde klanken opeens woorden gaan worden en dus iets gaan betekenen. De chips fabriek zal het niet als taallesje bedoelt hebben maar ik bekijk die zoutjes nu wel met andere ogen. Nou alleen nog die “y” goed leren uitspreken maar dat is weer een ander verhaal.

Trouwens vrijdagse gezelligheid schijnt wel iets heel Zweeds te zijn. Ik vond dit artikeltje.  (wel in het Zweeds trouwens)

En om een idee te krijgen ook nog even de commercial helemaal. Bijna weer vrijdag, hè gezellig.

Paul

Sint Maarten

Vanavond om een uur of zeven werd er geklopt op de deur ( door de vorst doet de deurbel het niet ) en toen we open deden werden we toegezongen en zagen we vrolijke lampionnen.
Bij ons in het dorp in Nederland werd er niet aan Sint Maarten gedaan dus half november een speciaal feestje deed bij ons geen belletje rinkelen. De liedjes waren in het Zweeds maar gelukkig verstonden we wel Sint Maarten en toen 11 november. De kinderen waren helemaal trots op hun zelf gemaakte lampionnen en natuurlijk ook blij met de gekregen snoepjes.
Ik heb meteen maar even opgezocht wat Sint Maarten nu precies is en dit is de oorsprong in het kort.
Heel vroeger (in het jaar 316) leefde er in Hongarije een man, genaamd Martinus. Hij was een ridder in dienst van de koning. Toen hij met een groep soldaten naar Frankrijk reisde was het  heel koud en slecht weer. De mannen waren te paard en wilden zo snel mogelijk naar de volgende stad gaan. Alle mannen behalve Maarten zetten er flink de vaart in. Maarten reed rustig verder, hij spaarde zijn paard. Het weer werd steeds slechter en Maarten kwam in een sneeuwstorm terecht.
Toen Maarten eindelijk bij de stadspoort aankwam, trof hij er een man aan die in lompen gekleed was. Deze man had het erg koud en zou de nacht zo niet overleven. Maarten zag dat en scheurde zijn eigen warme mantel in tweeën. Een helft gaf hij aan de man, de andere helft hield hij zelf.
In die nacht had Maarten een droom. Hij zag Christus met zijn halve mantel om. Dit maakte zoveel indruk, dat Maarten het leger vaarwel zei en zich geheel wijdde aan de kerk. Hij werd duiveluitdrijver en later zelfs bisschop van Tours (Frankrijk). OP 11 november 397 overleed hij en werd Tours een soort bedevaartoord. Hij werd al snel heilig verklaard, er werden kerken naar hem genoemd en op zijn sterfdag werd het Sint-Maartensfeest in het leven geroepen.
Het Sint Maartenfeest begon als een feestdag binnen de kerk. Later gingen arme mensen op 11 november bij boerderijen langs. Hier was rond deze tijd vaak volop eten omdat er net was geslacht en geoogst. Zo kregen ze wat extra’s voor de winter. Nog later werd het een echt kinderfeest, de kinderen maken lampionnen en gaan als het donker is in optocht langs de huizen en aan de deur zingen ze liedjes. In ruil hiervoor krijgen ze snoep of fruit.
We weten dat 13 december de dag is van de viering van Sankta Lucia.
Hier werden we vorig jaar door verrast maar nu “zijn we er klaar voor”.
ev.

sintmaarten3Vanavond om een uur of zeven werd er geklopt op de deur ( door de vorst doet de deurbel het niet ). Toen we open deden werden we toegezongen en zagen we vrolijke lampionnen.

Bij ons in het dorp in Nederland werd er niet aan Sint Maarten gedaan, dus half november een speciaal feestje deed bij ons geen belletje rinkelen. De liedjes waren in het Zweeds maar gelukkig verstonden we wel Sint Maarten en toen 11 november. De kinderen waren helemaal trots op hun zelf gemaakte lampionnen en natuurlijk ook blij met de gekregen snoepjes.

Ik heb meteen maar even opgezocht wat Sint Maarten nu precies is en dit is de oorsprong in het kort.

Heel vroeger (in het jaar 316) leefde er in Hongarije een man, genaamd Martinus. Hij was een ridder in dienst van de koning. Toen hij met een groep soldaten naar Frankrijk reisde was het  heel koud en slecht weer. De mannen waren te paard en wilden zo snel mogelijk naar de volgende stad gaan. Alle mannen behalve Maarten zetten er flink de vaart in. Maarten reed rustig verder, hij spaarde zijn paard. Het weer werd steeds slechter en Maarten kwam in een sneeuwstorm terecht.

Toen Maarten eindelijk bij de stadspoort aankwam, trof hij er een man aan die in lompen gekleed was. Deze man had het erg koud en zou de nacht zo niet overleven. Maarten zag dat en scheurde zijn eigen warme mantel in tweeën. Een helft gaf hij aan de man, de andere helft hield hij zelf.

In die nacht had Maarten een droom. Hij zag Christus met zijn halve mantel om. Dit maakte zoveel indruk, dat Maarten het leger vaarwel zei en zich geheel wijdde aan de kerk. Hij werd duiveluitdrijver en later zelfs bisschop van Tours (Frankrijk). OP 11 november 397 overleed hij en werd Tours een soort bedevaartoord. Hij werd al snel heilig verklaard, er werden kerken naar hem genoemd en op zijn sterfdag werd het Sint-Maartensfeest in het leven geroepen.

Het Sint Maartenfeest begon als een feestdag binnen de kerk. Later gingen arme mensen op 11 november bij boerderijen langs. Hier was rond deze tijd vaak volop eten omdat er net was geslacht en geoogst. Zo kregen ze wat extra’s voor de winter. Nog later werd het een echt kinderfeest, de kinderen maken lampionnen en gaan als het donker is in optocht langs de huizen en aan de deur zingen ze liedjes. In ruil hiervoor krijgen ze snoep of fruit.

We weten dat 13 december de dag is van de viering van Sankta Lucia. Hier werden we vorig jaar nog door verrast maar nu “zijn we er klaar voor”. Je hoort het wel tegen die tijd.

ev.