Paul – Page 2 – Leven in Zweden

Wolven en nog het een en ander.

Om maar meteen met het spectauclairste te beginnen, ik hoorde gister dat er wolven zijn gesignaleerd in Sikfors. Uta van Sikfords Herrgård vertelde dat iemand sporen had gevolgd. De wolvensporen liepen vanaf de overkant van het beekje tot achterin de tuin van de Herrgård.

Maar goed dat klinkt spectaculair maar wij merken er natuurlijk niet zoveel van. Voor ons is de winter vooral mooi en gelukkig nu een stuk minder koud. Het is nu overdag zelfs maar -8 graden. Vergeleken met de -24 van afgelopen weken voelt dat wel een heel stuk aangenamer. Helaas wat minder zonnig, maar ook dat heeft weer voordelen. Omdat het bewolkt en een beetje mistig is, worden de bomen en struiken met een iedere dag dikkere laag rijp bedekt. Dat ziet er sprookjesachtig mooi uit. de hele natuur is gehuld in zachte grijs tinten en alleen de rode huizen zorgen voor wat kleur accenten.

Van de week hebben we bij de Hällefors Folkhögskolan een presentatie gehouden van ons Isstjärnan ijsfestival. De studenten gaan een project doen tijdens het festival. Het was een erg inspirerend bezoek voor zowel ons, als organisatie, maar ook voor de studenten. Zij gaan op school al diverse projecten opzetten die zij straks op het ijs verder kunnen uitwerken. Kortom weer een mooi voorbeeld van het feit dat zo’n festival de hele gemeenschap inspireert. We zijn er trots op dat de Folkhögskolan met ons meedoet.

Ondertussen inspireert komende festival mij ook. Ik ben al druk aan het experimenteren op platen ijs. Dat is een voordeel als je hier woont. De hele tuin staat vol met diverse bakken waarin we ijsblokken en platen maken.

Winter wandelingetje

Vandaag hadden we weer mooi weer. In deze tijd van het jaar moet je het er van nemen als de zon schijnt.

Om kwart over drie is de officiële zonsondergang. Het schemert wel nog tot vier uur maar dan is het ook echt donker. Wij grepen dus de kans en hebben om 13.00 uur nog even een wandeling gemaakt.

Dat het mooi was moeten de plaatjes maar vertellen.

Paul

Wintersport vakantie in eigen land.

Inmiddels zijn de kerstdagen en oud en nieuw alweer achter de rug, dus de hoogste tijd voor een update.

12 December vertrokken wij voor een tripje naar Nederland. Dat was druk, vermoeiend en heel erg leuk. Terwijl we hier vertrokken met temperaturen boven nul eindigden we in Nederland met sneeuwstormen en zware vorst, het kan verkeren. Maar zoals gezegd het was heel fijn om weer veel familie en vrienden te zien. En voor wie mee leest; iedereen nog eens heel erg bedankt voor alle hartelijke en lieve ontvangsten en al het lekkere eten. (you know who you are). De reis naar huis naam een dagje langer in beslag vanwege de sneeuwstormen in noordnederland en Duitsland. Het blijft goed te merken dat we allebei weer blij waren thuis te zijn. Zweden en ons huis hier voelt wel echt als thuis dus.

Thuiskomen betekende wel meteen weer sneeuwruimen, een routine die we nog goed van vorig jaar kende. Het beste is om de sneeuw weg te hebben voordat er teveel over gereden of gelopen is. In ieder geval een goede gymnastiek oefening.

Op 2e kerstdag hadden we een vol huis met Nederlandse vrienden en onze Finse buren. Een lopend buffet lunch met voor elk wat wils. Het was gezellig.

Het is was erg koud de afgelopen dagen. Zelfs overdag af en toe meer dan 20 graden vorst. De ijskandelaars die we maken hebben zelfs tot gevolg dat de emmers breken van de kou. Dat hebben we nog nooit mee gemaakt.

Voor oudjaar hadden we net als vorig jaar samen met onze buren Tom en Maaike de hele straat uitgenodigd voor een straatfeestje. We hadden geluk dat het een stuk minder koud was dan we de laatste dagen gewend waren. Met weinig wind en een fors vuur is -10 graden helemaal niet koud. Het was een gezellig feestje, waar vrijwel iedereen uit de straat kwam opdagen.

O ja.. allebei de vuurpijlen waren erg mooi

Verder ben ik tussen door steeds druk met Isstjärnan, een sneeuw en ijsfestival waar we aan meewerken. Ik schrijf daar binnenkort wel wat meer over maar voorlopig vind je op de website wat meer informatie en een filmpje van vorig jaar.

Hier nog wat plaatjes van de afgelopen tijd.

Paul

Kerstmarkt in Nora en een Julklapp

Julmarknad_Nora_2009 8 Terwijl jullie in Nederland waarschijnlijk nog de pepernoten uit het tapijt aan het zuigen zijn, zijn we hier in Zweden alweer volop in de kerstsfeer.

Gisteren zijn we naar de kerstmarkt in Nora geweest. Nora ligt hier ongeveer 1 uur rijden vandaan en is een mooi oud stadje. Wij zijn daar van de zomer ook al geweest toen daar een grote jaarmarkt was. We verwachtte met kerst net zoiets of misschien wel groter.

Dat was dus niet zo. In eerste instantie leek het alsof er bijna geen kraampjes waren. Gelukkig kwamen we bekenden tegen die de weg beter wisten. Het bleek dat de meeste kraampjes in hofjes achter de huizen aan de grote winkelstraat te vinden waren. Verder was het voornamelijk heel erg onzweeds druk in alle winkels. De zweden zijn dus druk bezig met het kopen van kerst kadootjes.

Julklapp

En daarmee kom ik dus op die julklapp. Een julklapp is een kerstkadootje in het Zweeds. En mijn kerst kado voor 2009 is dat ik vorige week mijn SFI proef met goed gevolg heb gedaan. Dat houd in dat ik een papiertje krijg en dat ik een beetje basis Zweeds ken. Het betekent overigens niet dat ik nu ook Zweeds spreek. Dat moet nu in de praktijk gaan komen. Ik ga in ieder geval voorlopig even niet meer naar les. Evelien heeft besloten dat ze nog wel een tijdje naar les wil en heeft daarom de test niet gedaan. Ik ben er overigens zeker van dat ze het wel gehaald zou hebben.

Paul

Een verjaardag, een premiere en de kerstman.

Gister hadden we een boel leuke dingen te doen . De dag begon met de verjaardag van onze buurman. We waren uitgenodigd om zijn verjaardag mee te vieren met koffie en taart in Grythyttan. Dat was leuk en gezellig. Het cafeetje waar we hadden afgesproken kende we nog uit de tijd dat we nog huizen aan het zoeken waren. Inmiddels heeft het een andere eigenaar en is het veel gezelliger en sfeervoller geworden.

Daarna terug naar Hällefors omdat er daar in de Pekås de officiële release zou plaatsvinden van een “Nostalgi DVD”. Dat is een serie DVD’s met histories film en fotomateriaal uit bepaalde steden hier in de omgeving. Inmiddels is er al van een groot aantal plaatsen uit de buurt zo’n DVD verschenen. Enar Karlsson de maker van de de documentaires was aanwezig om de DVD van Hällefors 70-er jaren te presenteren.

En dan weer terug naar Grythyttan waar de kerstmarkt inmiddels begonnen was. En was het leuk? Ja het was leuk. Het is wel te merken dat we hier nu al wat langer wonen. De meeste kraampjes ga je herkennen van voorgaande markten. Voor ons word zo’n markt wat het voor alle andere waarschijnlijk altijd al was, een plaats waar je elkaar op een gezellig manier ontmoet. Na iedere twee stappen die je zet kom je een bekende tegen. Vaak Nederlanders, maar gelukkig ook veel Zweden waarmee we gelukkig al in staat zijn om een klein praatje te houden.

Paul

Vrijdagse gezelligheid

We hebben er al eerder over geschreven, het leren van een nieuwe taal in korte tijd valt ons af en toe wat tegen.

Maar soms als je er juist niet mee bezig bent blijk je al meer te weten dan je dacht. Zoiets overkwam me afgelopen vrijdag.

We kijken regelmatig naar de Zweedse televisie om onze taal wat te oefenen. Het verstaan gaat steeds beter. Eén van de nadelen van de Zweedse tv is dat er nog meer commercials zijn dan in Nederland. Dat zou nog niet zo erg zijn, als het maar verschillende commercials waren. Dat is dus niet zo. Er draaien een aantal reclames hier op de tv die we al kennen uit de tijd dat we nog niet in Zweden woonden.

Eén van de “gouwe ouwen” gaat ongeveer als volgt: Een aantal verschillende personen en groepjes personen zingen een deel van een liedje en het eindigt met een paar mensen die gezellig samen op de bank chips zitten te eten. Van het refrein verstond ik nooit veel meer dan “lalala dags för fredags ussssssssss”

Tijdens de tv commercials zit ik meestal iets anders te doen en zeker zo’n deuntje komt alleen nog maar ergens in m’n onderbewustzijn binnen.

Laatst kwam ie weer voorbij, ik zat ondertussen email te checken en opeens hoorde ik de hele regel. “Det är slut på veckan, det är dags för fredagsmys.” (Het is het eind van de week, het is tijd voor vrijdagse gezelligheid)

Ussssssss was dus “mys”, gezelligheid. Blijkbaar had ik dat woord mys ooit al eens geleerd maar ik was me niet bewust dat ik het wist.

Dat was weer zo’n moment dat vreemde klanken opeens woorden gaan worden en dus iets gaan betekenen. De chips fabriek zal het niet als taallesje bedoelt hebben maar ik bekijk die zoutjes nu wel met andere ogen. Nou alleen nog die “y” goed leren uitspreken maar dat is weer een ander verhaal.

Trouwens vrijdagse gezelligheid schijnt wel iets heel Zweeds te zijn. Ik vond dit artikeltje. (wel in het Zweeds trouwens)

En om een idee te krijgen ook nog even de commercial helemaal. Bijna weer vrijdag, hè gezellig.

Paul

Telefonische verkoop in Zweden

Niemand houd er echt van, die opdringerige telefoontjes, op momenten dat het niet echt schikt, waarbij ze je een aanbieding doen waar je totaal geen interesse in hebt.

“Mag ik u dan vragen waarom u geen interesse heeft.” “Nee dat mag je niet vragen.”

Maar goed, dat heb je hier in Zweden dus ook: telefonische verkooppraatjes. Maar dan toch net weer even anders. Net even met een Zweedse twist.

Ten eerste gebruikt men hier zelden afgeschermde nummers. In Nederland kon ik er vrijwel zeker van zijn dat een afgeschermd nummer telefonische verkoop betekende. Het tweede en veel belangrijkere verschil is dat ze hier in Zweden echte verkopers hebben voor dit werk. Dus niet iemand die een scriptje aan de telefoon afdraait maar iemand die echt zijn of haar best doet.

In de eerste maanden dat we hier in Zweden woonden kreeg ik bijvoorbeeld eens een telefoontje van een mevrouw die ik echt niet verstond. In het begin nam ik meestal aan dat die telefoontjes heel belangrijk waren, de gemeente of de belastingdienst ofzo. Dus gebruikte ik de eerste zin die we leerden “Talar du Engelska?” “Spreekt u engels?”. Dat deed ze dus niet. Maar ze zou een collega gaan zoeken die wel Engels sprak. Op de achtergrond kon ik het gerommel in het kantoor horen en na een aantal minuten kwam er een jongen aan de lijn die goed Engels sprak. Het bleek erom te gaan of we een abonnement wilden op het digitale televisie pakket van Boxer. Zoveel moeite doen ze dus hier.

Fast forward een paar maanden later. De telefoon gaat, niet afgeschermd nummer, “Med Paul”.

Een aardige mevrouw informeert of we al aan pensioenverzekering hebben gedacht en of ze daar anders even met mij over zou mogen praten. Ik antwoord dat we hier pas 3/4 jaar wonen en dat we daar nog niet aan toe zij gekomen, maar dat dat volgend jaar wel komt. “Maar wat spreek je dan al goed Zweeds” zegt ze tegen mij. “Ach ik doe m’n best” zeg ik nonchalant. Of ze dan volgend jaar nog eens mag terug bellen. Ja hoor tuurlijk mag ze dat. Als ze dan weer van die complimentjes maakt nemen we misschien zelfs wel een pensioenverzekering.

Conclusie? Telefonische verkoop hoeft niet irritant te zijn en ten tweede met die taal gaat het wel lukken met ons.

Paul

Lekker eten in Grythyttan

Grythyttan is ligt niet ver van waar wij wonen. Nou ja niet ver, 20 minuten rijden vinden we hier niet ver. Grythyttan is een onderdeel van de gemeente Hällefors.

Naat het prachtige lijsteen dat er gevonden word, is Grythyttan vooral bekend als een belangrijk culinair centrum in Zweden.

Een voorbeeld van die culinaire traditie is het måltidens hus. Het måltidens hus is gevestigd in het gebouw dat tijdens de wereldtentoonstelling van Sevillia in 1992 onderdeel van het Zweedse paviljoen was.

In het Måltidenshus is een restaurant een winkeltje en de vvv te vinden. Daarnaast is er ook nog het grootste kookboeken museum van zweden gevestigd.

En in dat måltidenshus was er vandaag van alles te doen op het gebeid van voedsel. Er waren kook workshops, wijn proeverijen en ook een kleine beurs waar diversen fabrikanten van lokale producten zich presenteerde. Kleinschalig gezellig en lekker.

Wij vertrokken met een paar potjes speciale honing, een stukje bredjo blå kaas, een erg lekkere tapenade, heerlijke azijndressing, en een gerookte regenboog forel. En ik heb ook nog een tijdje zitten snuffelen in prachtige kookboeken. Het was dus weer een leuke dag hier.

grythyttan (1) Grythyttan is ligt niet ver van waar wij wonen. Nou ja niet ver, 20 minuten rijden vinden we hier niet ver. Grythyttan is een onderdeel van de gemeente Hällefors.

Naast het prachtige lijsteen dat er gevonden word, is Grythyttan vooral bekend als een belangrijk culinair centrum in Zweden. Een voorbeeld van die culinaire traditie is het måltidens hus. Het måltidens hus is gevestigd in het gebouw dat tijdens de wereldtentoonstelling van Sevillia in 1992 onderdeel van het Zweedse paviljoen was.

In het Måltidenshus is een restaurant, een winkeltje en de vvv te vinden. Daarnaast is er ook nog het grootste kookboeken museum van Zweden gevestigd. Als we Nederlanders op visite hebben is het Måltidens Hus meestal wel een vaste stop tijdens een rondtour.

In dat måltidenshus was er vandaag extra veel te doen op het gebied van voedsel. Er waren kook workshops, wijn proeverijen en ook een kleine beurs waar diversen fabrikanten van lokale producten zich presenteerden. Naast voedsel waren er ook stalletjes met kunstnijverheid en was ook onze buurvrouw er met een PlayMais workshop. Kleinschalig, gezellig en vooral ook lekker.

Wij vertrokken met een paar potjes speciale honing, een stukje bredjo blå kaas, een erg lekkere tapenade, heerlijke azijndressing, en een gerookte regenboog forel. Verder heb ik ook nog een tijdje zitten snuffelen in prachtige kookboeken. Het was dus weer een leuke dag hier.

Half acht bij ons.

Nu we hier al een tijdje wonen kijken we ook steeds vaker naar de Zweedse tv. Er zijn hier heel veel programma’s die je innedreland ook kunt zien op de tv. Zo zijn er zweedse versie van “loto weekend miljonairs”, “idols”, en “boer zoekt vrouw”.

In Nederland keken we wel eens naar een programma waar 4 mensen die elkaar niet kennen bij elkaar op visite kwamen om te eten. Ze geven elkaar punten na elke avond en na 4 avonden is er een winnaar. Ook van dat programma bestaat er een Zweedse variant. Hier heet het “Halv åtta hos mig” (half acht bij mij). De voornaamste reden dat we hier naar kijken is omdat het niveau van Zweeds precies eenvoudig genoeg is dat we het kunnen volgen. Maar daarnaast is het ook nog een leuk programma. Misschien is het verbeelding maar het lijkt wel of dit soort programma’s in Zweden net iets liever zijn dan dat we in Nederland gewend zijn. De deelnemers zijn erg aardig en complimenteus voor elkaar, en zij lijken echt een erg leuke week gehad te hebben. Misschien is de casting van de deelnemers hier ook wel anders. Er word minder gezocht naar zeer extreme mensen maar juist naar mensen die wat meer bij elkaar passen. Kortom een aangenaam taallesje voor ons.

We gebruiken wel de zweedse teletekst ondertiteling voor slechthorende. Dit is een ook tip voor iedereen die net begint met de Zweedse taal. Erg veel programma’s hebben die ondertiteling, en het helpt ons om het zweeds te begrijpen.

Nu we hier al een tijdje wonen kijken we ook steeds vaker naar de Zweedse tv. Er zijn hier heel veel programma’s die je in Nederland ook kunt zien op tv. Zo zijn er Zweedse versie’s van “Lotto weekend miljonairs”, “Idols”, en “Boer zoekt vrouw”.

2949828511

In Nederland keken we wel eens naar een programma waarin 4 mensen die elkaar niet kennen bij elkaar op visite komen om te eten. Een van de vier moet dan steeds voor de rest koken. Ze geven elkaar punten na elke avond en na 4 avonden is er een winnaar. Ook van dat programma bestaat er een Zweedse variant. Hier heet het “Halv åtta hos mig” (half acht bij mij).

De voornaamste reden dat we hier naar kijken is omdat het niveau van Zweeds precies eenvoudig genoeg is dat we het kunnen volgen. Daarnaast is het ook nog een leuk programma. Misschien is het verbeelding maar het lijkt wel of dit soort programma’s in Zweden net iets liever zijn dan dat we in Nederland gewend zijn. De deelnemers zijn erg aardig en complimenteus voor elkaar en zij lijken echt een erg leuke week gehad te hebben. Misschien is de casting van de deelnemers hier ook wel anders. Er word minder gezocht naar zeer extreme mensen maar juist naar mensen die wat meer bij elkaar passen. Kortom een aangenaam taallesje voor ons.

We gebruiken wel de Zweedse teletekst ondertiteling voor slechthorenden. Dit is een ook tip voor iedereen die net begint met de Zweedse taal. Erg veel programma’s hebben die ondertiteling en het helpt ons om het zweeds te begrijpen.

Als je het ook eens wilt kijken dan kan je hier klikken. Deze replay is maar een paar dagen online.

Winter in de moestuin

Het was vandaag weer zo’n dag waarop je zeker weet waarom je ook alweer naar Zweden wilde verhuizen.

De tuin was vanochtend nog volop berijpt maar de zon had al genoeg kracht om, weliswaar met een jas aan, buiten koffie te kunnen drinken. We zagen de tuin per minuut ontdooien. Het was alsof je de natuur versneld wakker zag worden.

Voor onze moestuin is de winter nu wel begonnen. Een paar nachten nachtvorst hebben hun sporen nagelaten. Evelien heeft alle wortels geoogst voordat ze kapot zouden vriezen. Samen met de courgettes en sla, zijn de wortels het grootste succes van onze moestuin te noemen. Het heeft echt een mand vol met wortels opgeleverd.

Voor de sperziebonen was het eigenlijk al te laat. Door de nachtvorst zijn de boontjes die er nog aan hingen een beetje zacht geworden. We hebben de schaarse sperziebonen maar geoogst en gelijk vanavond opgegeten. Ze waren best nog lekker maar als ze zo in de winkel hadden gelegen had je ze niet gekocht. Ook de paar groene tomaten die we nog hadden hebben we binnen op een schaaltje gelegd in de hoop dat ze nog een kleurtje gaan krijgen.

Wat hebben we geleerd dit eerste jaar moestuinieren?